Schizoidalne zaburzenie osobowości charakteryzuje się trudnościami w nawiązywaniu relacji społecznych i ograniczoną zdolnością do wyrażania emocji. Osoby z tym zaburzeniem często preferują izolację, wykazują małą potrzebę kontaktu interpersonalnego i angażowania się w życie społeczne. Ich zachowanie może być chłodne, obojętne emocjonalnie i skoncentrowane na wewnętrznych myślach i zainteresowaniach. Osoby z schizoidalnym zaburzeniem osobowości mają niskie lub żadne zainteresowanie seksem i nie odczuwają praktycznie w ogóle przyjemności z doświadczania różnych rzeczy. Osoby te preferują samotniczy tryb życia i indywidualne działanie. Są mocno wycofane, zdystansowane i milczące.

Zwróćmy teraz uwagę na kliniczne aspekty diagnostyczne, które muszą być spełnione, by mówić o diagnozie schizoidalnego zaburzenia osobowości z punktu widzenia Amerykańskiej Klasyfikacji Zaburzeń Psychicznych DSM-5 i europejskiej ICD-10.

Kryteria diagnostyczne DSM-5 (muszą być spełnione co najmniej 4 z 7):

brak ochoty na zawieranie bliskich związków oraz czerpanie z nich przyjemności, wliczając w to bycie członkiem rodziny
niemal ciągłe wybieranie zajęć samotniczych
małe – o ile jakiekolwiek – zainteresowanie doświadczeniami erotycznymi z innymi ludźmi
czerpanie przyjemności z niewielu – o ile jakichkolwiek – rodzajów zajęć
brak bliskich przyjaciół lub powierników innych niż bezpośredni krewni
wrażenie bycia obojętnym na pochwały czy krytyki wygłaszane przez innych
okazywanie chłodu emocjonalnego, dystansu lub spłaszczonej uczuciowość

Kryteria diagnostyczne ICD-10 (muszą być spełnione co najmniej 4 z 7):

brak lub znikoma liczba działań służących przyjemności
chłód emocjonalny, wycofanie się lub spłycenie uczuciowości
ograniczona zdolność wyrażania przyjaznych, ciepłych uczuć lub gniewu wobec innych
brak zainteresowania zarówno pochwałami, jak i krytyką
słabe zainteresowanie doświadczeniami seksualnymi z innymi osobami (z uwzględnieniem wieku)
konsekwentne wybieranie samotnictwa
silne pochłonięcie fantazjowaniem i introspekcją
brak bliskich przyjaciół lub ufnych związków z osobami (lub co najwyżej – pojedyncze) oraz brak potrzeby takich związków z ludźmi
wyraźna niewrażliwość wobec obowiązujących norm i konwencji społecznych, lekceważenie takich norm i konwencji nie jest zamierzone.

Schizoidalne zaburzenie osobowości może prowadzić do trudności w adaptacji społecznej, zwłaszcza w sytuacjach, gdzie wymagane są interakcje międzyludzkie, np. w miejscu pracy czy w życiu towarzyskim. Może to wpłynąć na możliwość zdobycia pracy czy nawiązywania bliskich relacji. Osoby te niekoniecznie odczuwają cierpienie z powodu braku relacji społecznych i izolacji, którą wybierają dobrowolnie, co odróżnia to zaburzenie od innych zaburzeń osobowości, w których często odosobnienie generuje dyskomfort emocjonalny.

MB.

Sklep