Schizoidalne zaburzenie osobowości - Zamknięci w swoim świecie

Schizoidalne zaburzenie osobowości charakteryzuje się trudnościami w nawiązywaniu relacji społecznych i ograniczoną zdolnością do wyrażania emocji. Osoby z tym zaburzeniem często preferują izolację, wykazują małą potrzebę kontaktu interpersonalnego i angażowania się w życie społeczne. Ich zachowanie może być chłodne, obojętne emocjonalnie i skoncentrowane na wewnętrznych myślach i zainteresowaniach. Osoby z schizoidalnym zaburzeniem osobowości mają niskie lub żadne zainteresowanie seksem i nie odczuwają praktycznie w ogóle przyjemności z doświadczania różnych rzeczy. Osoby te preferują samotniczy tryb życia i indywidualne działanie. Są mocno wycofane, zdystansowane i milczące.

Zwróćmy teraz uwagę na kliniczne aspekty diagnostyczne, które muszą być spełnione, by mówić o diagnozie schizoidalnego zaburzenia osobowości z punktu widzenia Amerykańskiej Klasyfikacji Zaburzeń Psychicznych DSM-5 i europejskiej ICD-10.

Kryteria diagnostyczne DSM-5 (muszą być spełnione co najmniej 4 z 7):

• brak ochoty na zawieranie bliskich związków oraz czerpanie z nich przyjemności, wliczając w to bycie członkiem rodziny

• niemal ciągłe wybieranie zajęć samotniczych

• małe – o ile jakiekolwiek – zainteresowanie doświadczeniami erotycznymi z innymi ludźmi

• czerpanie przyjemności z niewielu – o ile jakichkolwiek – rodzajów zajęć

• brak bliskich przyjaciół lub powierników innych niż bezpośredni krewni

• wrażenie bycia obojętnym na pochwały czy krytyki wygłaszane przez innych

• okazywanie chłodu emocjonalnego, dystansu lub spłaszczonej uczuciowość

Kryteria diagnostyczne ICD-10 (muszą być spełnione co najmniej 4 z 7):

• brak lub znikoma liczba działań służących przyjemności

• chłód emocjonalny, wycofanie się lub spłycenie uczuciowości

• ograniczona zdolność wyrażania przyjaznych, ciepłych uczuć lub gniewu wobec innych

• brak zainteresowania zarówno pochwałami, jak i krytyką

• słabe zainteresowanie doświadczeniami seksualnymi z innymi osobami (z uwzględnieniem wieku)

• konsekwentne wybieranie samotnictwa

• silne pochłonięcie fantazjowaniem i introspekcją

• brak bliskich przyjaciół lub ufnych związków z osobami (lub co najwyżej – pojedyncze) oraz brak potrzeby takich związków z ludźmi

• wyraźna niewrażliwość wobec obowiązujących norm i konwencji społecznych, lekceważenie takich norm i konwencji nie jest zamierzone.

Schizoidalne zaburzenie osobowości może prowadzić do trudności w adaptacji społecznej, zwłaszcza w sytuacjach, gdzie wymagane są interakcje międzyludzkie, np. w miejscu pracy czy w życiu towarzyskim. Może to wpłynąć na możliwość zdobycia pracy czy nawiązywania bliskich relacji. Osoby te niekoniecznie odczuwają cierpienie z powodu braku relacji społecznych i izolacji, którą wybierają dobrowolnie, co odróżnia to zaburzenie od innych zaburzeń osobowości, w których często odosobnienie generuje dyskomfort emocjonalny.

MB.

---